آلبر کامو، منتخبی از نوشتههای خود در روزنامهی کُمبا (نام روزنامه به معنی نبرد/مبارزه است) در زمان جنگ جهانی دوم را در کتابی منتشر کرده است. در این کتاب، این مقاله دهمین مقالهی بخش سوم (اخلاق و سیاست) است. میتوانید متن کامل این کتاب را، به زبان فرانسه، در اینجا بیابید. روزنامهی کمبا، ۳۰ اوت ۱۹۴۵ ما را خواهید بخشید که امروز با یک حقیقت ابتدایی شروع میکنیم : دیگر مطمئنیم که پاکسازی در فرانسه نه تنها شکست خورده است، بلکه حتی به آن توصیه هم نمیشود. اصطلاح پاکسازی، در خود به اندازهی کافی مشقتبار بود. خودِ پاکسازی دیگر نفرتانگیز شده است. فقط یک راه وجود داشت که اینگونه نشود، و آن این بود که بدون روحیهی انتقامجویی یا سهلانگاری اعمال شود. باید باور کرد که مسیر عدالتِ تنها، در میان همهمههای نفرت از یک طرف و دفاعیاتِ وجدانِ معذب از طرف دیگر، به آسانی قابل پیدا کردن نیست. به هر حال، شکستِ حاصل، کامل است. همان بهتر که سیاست، با همهی بیخِردیش، خود را وارد ماجرا کرد. تعداد آدمهایی که فریاد اعدام کشیدند انگار که مثلا کار اجباری مجازات کمی باشد زیاده از حد بود. ولی از آ